Những nguyên nhân nào khiến bạn bị nóng dạ dày?

Dạ dày là một bộ phận quan trọng trong hệ tiêu hóa của chúng ta và có vai trò quyết định đến sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, nhiều người thường gặp phải tình trạng “nóng dạ dày” mà họ không hiểu rõ nguyên nhân tạo nên. Bài viết này sẽ giúp bạn tìm hiểu những yếu tố và nguyên nhân cụ thể nào khiến dạ dày của bạn trở nên “nóng” và cách để giảm nguy cơ và xử lý tình trạng này một cách hiệu quả.

Bệnh trào ngược axit

Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là tình trạng xảy ra khi axit từ dạ dày trào ngược vào thực quản, gây tổn thương cho mô thực quản. Điều này có thể gây ra cảm giác nóng ở ngực hoặc dạ dày, và một số triệu chứng thường đi kèm bao gồm đau ngực, khó nuốt và ho.

Nếu không được điều trị trong thời gian dài, GERD có thể dẫn đến một tình trạng gọi là Barrett thực quản, một bệnh lý tăng nguy cơ ung thư biểu mô tuyến thực quản.

Viêm dạ dày

Viêm dạ dày là tình trạng viêm nhiễm trên niêm mạc dạ dày, gây tổn thương cho niêm mạc này. Viêm dạ dày có thể gây ra cảm giác nóng rát, đau bụng và đi kèm với một số triệu chứng như buồn nôn, nôn mửa, đầy bụng và ăn không no.

Viêm dạ dày mạn tính có thể dẫn đến loét dạ dày, chảy máu dạ dày và tăng nguy cơ ung thư dạ dày.

Một số loại thực phẩm có thể làm trầm trọng tình trạng trào ngược axit và viêm dạ dày bao gồm:

• Socola
• Caffeine
• Trái cây chua như cam quýt
• Thực phẩm nhiều dầu mỡ
• Thức ăn cay
• Tỏi
• Hành
• Cà chua và các sản phẩm chế biến từ cà chua

Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (HP)

Vi khuẩn Helicobacter pylori (H. pylori) xâm nhập vào cơ thể và sống trong lớp chất nhầy trên bề mặt niêm mạc dạ dày. HP được biết đến là nguyên nhân chính gây viêm loét dạ dày và tăng nguy cơ ung thư dạ dày. Hơn 80% trường hợp nhiễm HP không có triệu chứng, trong khi phần còn lại có thể gặp cảm giác khó chịu trong bụng và một số triệu chứng như đau bụng, buồn nôn, mất ngon, đầy hơi và ợ hơi thường xuyên, cũng như giảm cân.

Loét dạ dày tá tràng

Đây là một tình trạng mà vết loét phát triển trên niêm mạc bên trong của dạ dày và phần trên của ruột non (tá tràng). Triệu chứng phổ biến nhất của loét dạ dày tá tràng là đau bụng nóng rát. Các triệu chứng khác bao gồm:

• Cảm giác dễ no
• Đầy hơi
• Ợ hơi, ợ nóng
• Buồn nôn và nôn mửa
• Khó tiêu thực phẩm nhiều axit, thực phẩm cay, chiên, béo, rượu bia, đồ uống chứa caffein…

Một số người mắc loét dạ dày tá tràng có thể không có triệu chứng gì. Tình trạng căng thẳng và thực phẩm không gây loét có thể làm tăng nặng các triệu chứng.

Hội chứng ruột kích thích (IBS)

Là một rối loạn đường ruột gây khó chịu ở bụng. Các triệu chứng của IBS có thể bao gồm:

• Tiêu chảy hoặc táo bón
• Chất nhầy trong phân
• Chuột rút hoặc đầy hơi
• Buồn nôn

Nguyên nhân chính xác của IBS vẫn chưa được hiểu rõ.

Khó tiêu

Là một tình trạng khiến bạn có cảm giác khó chịu ở bụng trên, nóng rát dạ dày và có thể kèm theo đau bụng. Đây có thể là triệu chứng của nhiều tình trạng bệnh lý khác liên quan đến đường tiêu hóa. Các triệu chứng khác có thể bao gồm:

• Đầy hơi, chướng bụng
• Buồn nôn
• Dễ no mặc dù không ăn nhiều
• Ợ hơi, ợ nóng

Tác dụng phụ của thuốc

Một số loại thuốc điều trị có thể gây ra hiện tượng đầy hơi hoặc nóng rát dạ dày. Đặc biệt, các thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) như:

• Aspirin
• Celecoxib (Celebrex)
• Ibuprofen (Motrin, Advil)
• Naproxen (Aleve, Naprosyn)
• Indomethacin (Indocin)
• Ketoprofen (Orudis, Oruvail)
• Oxaprozin (Daypro)

Nếu bạn bị đau dạ dày khi sử dụng NSAIDs hoặc đã sử dụng NSAIDs trong một thời gian dài, hãy thảo luận với bác sĩ xem có thể sử dụng loại thuốc khác thay thế.

Phản ứng với thực phẩm

Có thể là nguyên nhân của hiện tượng nóng rát dạ dày. Ở một số người, phản ứng hoặc không dung nạp một số loại thực phẩm có thể gây ra cảm giác nóng rát và khó chịu ở dạ dày.
Ví dụ, những người mắc bệnh Celiac (không dung nạp gluten) có thể gặp phản ứng khi ăn lúa mì (chứa gluten), gây ra các triệu chứng như tiêu chảy, đầy hơi, giảm cân. Tương tự, những người không dung nạp lactose nếu uống sữa có thể gặp buồn nôn, đầy hơi hoặc nóng rát dạ dày.

Kết luận

Để xác định chính xác nguyên nhân của triệu chứng nóng rát dạ dày, quan trọng để tham khảo ý kiến của bác sĩ. Bác sĩ sẽ tiến hành một cuộc khám và thu thập thông tin về triệu chứng, lịch sử bệnh và yếu tố nguy cơ. Các bước khám có thể bao gồm cả các xét nghiệm như siêu âm, xét nghiệm máu hoặc xét nghiệm giải phẫu bệnh phẩm để phát hiện các vấn đề tiềm ẩn.

Dựa trên kết quả khám và xét nghiệm, bác sĩ sẽ đưa ra chẩn đoán và chỉ định phương pháp điều trị phù hợp. Điều trị có thể bao gồm các loại thuốc kháng axit, chất bảo vệ niêm mạc dạ dày, thuốc chống vi khuẩn (nếu có nhiễm khuẩn dạ dày) và thay đổi lối sống như ăn uống lành mạnh, tránh thực phẩm gây kích ứng và giảm căng thẳng.